TENVİN .ٌ .ً .ٍ ve SAKİN NUN’UN نْ DURUMLARI

A. İHFA

Sözlükte “gizlemek” demektir.

Tenvin veya sakin nun dan sonra ihfa harfleri olan

ك ق ف ظ ط ض ص ش س ز ذ د ج ث ت 

harflerinden birinin gelmesi halinde tenvinlerin ve sakin nun’un –n sesi okunmayıp tutularak okunur. İhfa’lı okuyuşta;

* Dil damağa veya üst ön dişlere yapışmaz, doğal hâlinde serbest bırakılır.

* Tenvin veya sakin nun ğunneli okunur. Sesin genizden (burun boşluğundan) getirilmesine ğunne denir.

* Ğunneli okuyuş bir elif miktarı tutulur.

İhfaya Örnekler:

ت  اَنْ تَبِيدَ => اَ\تَبِيدَ   ث  فَمَنْ ثَقُلَتْ => فَمَا\ثَقُلَتْ

ج  مِنْ جَنَّتِكَ => مِا\جَنَّتِكَ   د  مِنْ دُونِ اللهِ => مِا\دُونِ اللهِ

ذ  مُنْذِرِينَ => مُا\ذِرِينَ   ز  اَنْزَلْنَاهُ => اَ\زَلْنَاهُ

س  اِنْسَانُ => اِ\سَانُ   ش  اِنْ شَاءَ => اِ\شَاءَ

ص  يَنْصُرُونَهُ => يَا\صُرُونَهُ   ض  مِنْ ضُرٍّ => مِا \ضُرٍّ

ط  فَانْطَلَقَا => فَا\طَلَقَا   ظ  مَنْ ظَلَمَ => مَا\ظَلَمَ

ف  اَنْفَقَ => اَ\فَقَ   ق  مُنْقَلَبَا => مُا\قَلَبَا       

ك  مِنْكَ => مِا\كَ 

B. İZHAR

Tenvin veya sakin nundan sonra boğaz harfleri olan ا ح خ ع غ ه harflerinden biri gelirse değişiklik olmaksızın okunur.

مِنْ أَوْلِيَاءَ – مِنْ حَيْثُ – مِنْ خَلْفِهِ – مِنْ عِبَادِنَا

عَذَابٌ غَلِيظٌ – كَلِمَةٌ هُوَ

C. İKLÂB

Tenvin veya sakin nundan sonra ب (be) harfi gelmesi halinde tenvinlerin ve sakin nun’un -n sesi -m sesine çevrilir ve bir miktar tutularak okunur. Buna “iklâb” denir.

İklâba Örnekler:

مِنْ بَعْدِ => مِمْ بَعْدِ

تُنْبِتُ => تُمْبِتُ

اَنْبِؤُنِى => اَمْبِؤُنِى

مِنْ بَقْلِهَا => مِمْ بَقْلِهَا

مِنْ بَنِى => مِمْ بَنِى

D. İDĞAM-I Bİ LÂ ĞUNNE:

Tenvin veya sakin nundan sonra “lam” veya “ra” harflerinden birinin gelmesi halinde tenvinlerin ve sakin nun’un –n sesi okunmayıp lam ve ra harfleri şeddeli olarak okunur. Buna “idğam-ı bi lâ ğunne” denir.

اَنْ لمَ ْيَغْنَوْ => اَلَّمْ يَغْنَوْ

خَيْرٌلَكُمْ => خَيْرُلَّكُمْ 

E. İDĞAM-I MEAL ĞUNNE

Tenvin veya sakin nundan sonra و ى م ن harflerinden biri gelmesi halinde tenvinlerin ve sakin nun’un –n sesi okunmayıp و ى م ن harfleri ve bir miktar tutularak okunur. Buna “idğam-ı meal ğunne” denir.

ظُلُمَاتٌ وَرَعْدٌ => ظُلُمَاتُ وَّرَعْدٌ

مَنْ يَقُولُ => مَ يَّقُولُ

مِنْ مِثْلِهِ => مِ مِّثْلِهِ

مِنْ نِسَائِهِمْ => مِ نِّسَائِهِمْ 

DİĞER İDĞAMLAR

A. İDĞAM-I MÜTECÂNİSEYN:

* ت-د-ط harflerinden biri sakin diğeri harekeli olarak ardı ardına gelirse sakin harf harekeli olanın mahreci içinde okunur.

اُجِيبَتْ دَعْوَتُكُمَا – وَدَّتْ طَائِفَةٌ – بَسَطْتَ

* ث-ذ-ظ harflerinden biri sakin diğeri harekeli olarak ardı ardına gelirse sakin harf harekeli olanın mahreci içinde okunur.

اِذْ ظَلَمُوا – اِذْ ظَلَمْتُمْ – يَلْهَثْ ^ط ذَلِكَ

* ب harfi sakin م harfi harekeli olarak ardı ardına gelirse, ب harfi م harfine çevrilip bir miktar tutularak okunur.

بْ – مَ = اِرْكَبْ مَعَنَا => اِرْكَمْ مَعَناَ

B. İDĞAM-I MÜTEKÂRİBEYN:

* ل harfi sakin ر harfi harekeli olarak ardı ardına gelirse, ل harfi okunmayıp ر harfi şeddelenerek okunur.

بَلْ رَفَعَهُ الله => بَرَّفَعَهُ الله

قُلْ رَبِّ =>   قُرَّبِّ

NOT: بَلْ رَانَ  kelimesinde bu kural uygulanmayıp sekte yapılır.

* ق harfi sakin ك harfi harekeli olarak ardı ardına gelirse, ق harfi ك harfinin içinde belli-belirsiz bir şekilde okunur.

قْ – كُ = اَلَمْ نَخْلُقْكُمْ