İzzet EKER Hoca’nın hazırladığı Hz. Muhammed’in doğumu, çocukluğu, gençliği ve evliliğine ait 30 soru ve cevaptan müteşekkil özet dokümanla karşınızdayız.
6 sayfadan oluşuna bu dokümanı arkalı önlü çıkartıp öğrencilere dağıtabilirsiniz.
Soruları da gayet güzel. Yazılı sorusu olarak sorulabilir.
HZ.MUHAMMED’İN DOĞUMU, ÇOCUKLUĞU, GENÇLİĞİ VE EVLİLİĞİ
1- Hz. Muhammed’in Nesebi (Soyu) Hakkında Bilgi Verir misiniz?
Peygamberimiz Hz.Muhammed (s.a.s.)’in babası, Abdülmuttalib’in oğlu Abdullah; annesi ise Vehb’in kızı Âmine’dir. Babası Abdullah, Kureyş Kabîlesinin Hâşimoğulları kolundan, annesi Âmine ise Zühreoğulları kolundandır.
2- Hz. Muhammed’in Dedesi Abdülmuttalip Hakkında Bilgi Verir misiniz?
Gerçek ismi Şeybe’dir. Şam’da doğmuştur. Babasının ölümünden sonra amcası Muttalib’in yanında Mekke’ye gelmiştir. Bu tarihten sonra Şeybe, Muttalibin Kölesi anlamına gelen “Abdülmuttalib” ismi ile anılmaya başlanmıştır.
Abdülmuttalip (Şeybe), Cürhümiler tarafından üstü kapatılan zemzem kuyusunun yerini bulmuş ve oğlu Haris ile kuyuyu kazarak onu yeniden açığa çıkarmış ve hacıların hizmetine sunmuştur.
Ayrıca Abdülmuttalip Fil olayı sırasında da önemli bir rol üstlenmiştir. Kabe’yi büyük ordusuyla yıkmaya gelen Ebrehe’nin yanına giderek konuşmuş ve ondan ellerinden zorla aldığı develeri geri istemiştir. Ebrehe ise “ben de Kabe’te zarar verme’ diye ricada bulunacağını sanmıştım deyince Ebrehe’ye “Ben develerin sahibiyim. Kabe’nin sahibi ise Allah’tır. O korur zaten” müthiş cevabını vermiştir.
Peygamberimizi annesinin ölümünden sonra yanına almış ve O’na sekiz yaşına kadar baktıktan sonra vefat etmiştir.
3- Hz. Muhammed’in Babası Abdullah Kimdir? Bilgi Verir misiniz?
Zemzem kuyusunun yeniden ortaya çıkarılması esnasında o anki tek oğlu olan Haris ile kuyuyu kazmya çalışan Abdülmuttalip ile orda bulunan Araplar fazla erkek çocuğu olmadı için dalga geçiyorlar. Bunun üzerine Abdülmuttalip o anda du ediyor ve diyor ki:”Allahım. On oğlum olursa birini senin için kurban edeceğim”
Zamanla duası kabul olan Abdülmuttalip, gördüğü rüyalar üzerine en çok sevdiği oğlu olan Abdullah’ı kurban etmesi gerektiğini anlıyor. Ancak Yemen’de bir kadına danışıyor ve yüz deve kurban ederek bu yeminden kurtuluyor.
Peygamberimiz “Ben iki kurbanlığın oğluyum” diyerek bu olaya dikkat çekmiştir.
Abdullah kurban edilmekten kurtulduktan sonra Vehb’in Kızı Âmine ile evlenmiştir.
4- Hz. Muhammed’in Babası Abdullah, Ne Zaman Vefat etmiştir?
Hz. Muhammed (s.a.s.)’in doğumundan üç ay kadar önce babası Abdullah, Suriye seyâhatinden dönerken Yesrib (Medine)’de hastalanarak 25 yaşında vefât etmiş ve orada defnedilmiştir.
5- Hz. Muhammed’in Annesi Âmine Hakkında Bilgi Veriniz?
Ben-i Zühre kabilesinden Vehb’in kızıdır. Mekkelidir. Altı yaşına kadar oğlu Muhammed’ bakmıştır. Oğlu Muhammed ile birlikte gittiği Medine ziyaretinden dönüşü esnasında yolda rahatsızlanarak vefat etmiş ve Ebva köyüne defnedilmiştir.
6- Hz. Muhammed Ne Zaman Doğmuştur?
Hz. Muhammed (s.a.s.) 20 Nisan 571 senesi, yani Fil Olayından 50 Gün Sonra, 12 Rebiülevvel pazartesi gecesi, Arabistan Yarımadasının Mekke şehrinde dünyaya geldi.
7- Peygamberimizin İsimleri Nelerdir?
Peygamberimizin gerçek ismi, dedesinin koyduğu isim Muhammed’dir. Mekkeliler Abdülmuttalib’e ne ad koyduğunu sormuşlar, O da şu cevabı vermiştir: “Muhammed” “Neden atalarından birinin ismini takmadın da bu ismi verdin?” dediklerinde ise; Abdülmuttalibin cevabı şu olmuştur: “Allah’ın ve insanların onu övmelerini istediğim için”
Ancak Ahmed, Mahmud ve Mustafa gibi isimleri de vardır.
8- Hz. Muhammed’in Süt Anneleri Kimlerdir?
Başlangıçta çocuğu (3 veya 7 gün) annesi Âmine emzirdi. Sütü yetmediği için, daha sonra amcası Ebû Leheb’in azatlı câriyesi Süveybe tarafından emzirildi.
Fakat Hz. Muhammed (s.a.s.)’in devamlı sütannesi Halîme olmuştur.
9- Yeni Doğan Çocuklar Niçin Süt Annelere Verilirdi?
Mekke’nin havası ağır olduğu için, Mekkeliler yeni doğan çocuklarını çölden gelen süt annelere verirlerdi. Çöl ikliminde çocuklar hem daha gürbüz yetişiyor, hem de bozulmamış (fasih) Arapça öğreniyorlardı. Hz. Muhammed (s.a.s.)’de bu âdete göre süt annesi Halîme’ye verildi.
10- Hz. Muhammed’in Süt Kardeşlerinin İsimleri Nedir?
Peygamberimizin iki sütkardeşi vardır. Bunlar Şeyma ve Abdullah’tır.
11- Şakk-ı Sadr Olayı Nedir?
Hz. Muhammed (s.a.s.) dört yaşına kadar, sütannesinin yanında çölde kaldı. Dört yaşında Halîme çocuğu Mekke’ye götürerek annesine teslim etti.
İslâm târihçileri, Halime’nin Muhammedi teslim etmesinin sebebi olarak “şakk-ı sadr” (Cebrail tarafından Hz.Muhammed’in gögsünün açılarak kalbinin zemzem ile yıkanması) olayının olduğünu ifade ederler.
Çocukta görülen bu gibi olağanüstü hallerin Halîme’yi endişelendirdiğini, bu yüzden çocuğu annesine teslime mecbûr kaldığını naklederler.
NOT: Âlimlerin çoğu İnşirah suresi 1.ayetindeki “Biz senin gögsünü açmadık mı? “ ifadesini bu olaya dayanak olarak göstermişlerdir. Oysa bu tamamen yanlış bir tefsirden başka bir şey değildir. Bize göre âyette ifade edilen “Biz senin göğsünü açmadık mı?” ile kastedilen maddi bir Şerh etme, cerrahi bir ameliyat olmayıp; manevi olarak Peygamberin (s.a.v.) rahatlatılması, sıkıntılarının giderilmesi, çektiği sıkıntılardan kurtarılması olduğunu düşünmekteyiz.
12- Hz.Muhammed,Annesinin yanında ne kadar kalmıştır?
Hz. Muhammed (s.a.s.) dört yaşından altı yaşına kadar, öz annesi Âmine ile kaldı,
Altı yaşında iken, babasının Medine’de bulunan kabrini ziyâret etmek üzere, annesi ve dadısı Ümmü Eymen’le (gerçek ismi Bereke’dir) beraber Medine’ye gittiler. Medine’de bir ay kadar misâfir kaldılar. Dönüşte, Medine’nin 23 mil güneyinde Ebvâ Köyü’nde Âmine vefat etti ve oraya defnedildi. Henüz doğmadan babasından yetim kalmış olan Hz. Muhammed (s.a.s.) altı yaşında iken annesinden de öksüz kalmıştır.
13- Hz.Muhammed, Dedesinin Yanında Ne Kadar Kalmıştır?
Annesinin ölümünden sonra Hz.Muhammed’i dadısı Ümmü Eymen Mekke’ye götürüp dedesi Abdülmuttalib’e teslim etti. Hz.Muhammed 6 ile 8 yaşları arasında (dedesi vefat edinceye kadar) onun yanında kalmıştır.
14- Hz.Muhammed, Dedesinin Vefatından Sonra Kimin Yanında Kalmaya Başlamıştır?
Abdülmuttalib seksen yaşını geçmiş bir ihtiyârdı. Peygamber (s.a.s.) Efendimiz sekiz yaşında iken dedesi de öldü. Dedesi ölürken, on oğlu içinden Hz. Muhammed (s.a.s.) Efendimizin yetiştirilmesini, öz amcası Ebû Tâlib’e bıraktı.
Peygamberimiz sekiz yaşından yirmi beş yaşına kadar amcası Ebu Talib’in himayesi altında büyümüştür.
0 – 4 Yaşları Arasında Sütannesi Halime’nin yanında,
4 – 6 Yaşları Arasında Annesi Âmine’nin yanında,
6 – 8 Yaşları Arasında Dedesi Abdülmuttalib’in yanında kalmıştır…
15- Hz. Muhammed Amcası ile Ticaret için Hangi Şehirlere Gitmiştir?
Peygamberimizin amcası Ebu Talib, ticaretle uğraştığı için ticari seferlere giderken yeğeni Hz.Muhammedi de götürmüştür. Tarihi kaynaklarda Peygamberimizin iki seferinden bahsedilir. Bunlar 12 yaşında amcası Ebu Talip ile katıldığı Şam seyahati ve 17 yaşında iken diğer amcaları Zübeyr ve Abbas ile katıldığı Yemen Seferidir.
16- Hz. Muhammed’in Şam Seyahati Sırasında Başına Gelen “Rahip Bahira” Olayı Hakkında Bilgi Verir misiniz?
Ebu Talip, bir defasında Şam’a giderken, Hz. Muhammed (s.a.s.)’e amcasından ayrılmak zor geldi; kendisini de yanında götürmesini istedi. Ebû Tâlib çok sevdiği yeğenini kırmadı. O’nu da kafileyle beraberinde götürdü. Bu esnâda henüz oniki yaşındaydı.
Şam’ın 90 km. kadar güneyinde Busrâ (Eski Şam) denilen kasabada “Bahîra” adında bir Hıristiyan râhibi vardı. Kasabaya uğrayan kervanlarla hiç ilgilenmediği halde, Hz. Muhammed (s.a.s.)’in içinde bulunduğu kervanı karşılayarak bütün kafileye bir ziyâfet verdi. Bahîra okuduğu kutsal kitaplardan edindiği bilgilerle, Hz Muhammed (s.a.s.)’in simâsından, O’nun istikbâlini sezmişti. O’nunla konuştu. Sorular sordu. Aldığı cevâplar, kanâatini kuvvetlendirdi. Şam yolculuğunun bu çocuk için tehlikeli olacağını düşündü. Ebû Tâlib’e:
-“Bu çocuk son Peygamber olacaktır. Şam Yahûdîleri içinde O’nun alâmet ve vasıflarını bilen kâhinler vardır. Tanırlarsa, ihânet ve kötülüklerinden korkulur. Bu çocuğu Şam’a götürmeyiniz…”dedi. Bu sözler üzerine Ebû Tâlib Şam’a gitmekten vazgeçti. Alışverişini burada bitirip, geri döndü.
17- Ficar Savaşları Hakkında Bilgi Veriniz? Peygamberimiz Bu Savaşlara Katılmış Mıdır?
Müslümanlıktan önce (Câhiliyet Döneminde) Araplar arasında iç savaşlar eksik olmazdı. Yalnızca “Eşhür-i hurum” (Haram Aylar) denilen dört ayda savaşmak haram sayılırdı. Bu dört ayda (Zilka’de, Zilhicce, Muharrem, Receb) savaş yapılacak olursa fâcirane (haram, kötü) sayıldığı için buna “Ficâr Savaşı” denirdi.
Peygamberimiz (s.a.s.) yirmi yaşlarında iken bu savaşa amcaları ile birlikte katıldı. Fakat kimseye ok atmamış, kimsenin kanını dökmemiştir. Sâdece karşı taraftan atılan okları toplayıp, amcalarına vermiştir.
18- Hılfu’l-Fudul (Erdemliler Topluluğu) Hakkında Bilgi Veriniz?
Uzun süren Ficâr savaşı esnâsında Mekke’de âsâyiş bozulmuş, can ve mal güvenliği kalmamıştı. Özellikle dışarıdan mal getiren yabancıların malları yağmalanıyordu.
Vâil oğlu Âs, Mekke’ye gelen Yemen’li bir tâcirin bütün malını gasbetmiş, haksız olarak elinden almıştı. Yemen’li, Ebû Kubeys dağına çıkarak uğradığı haksızlığa karşı, bütün kabîleleri yardıma çağırdı. Yemenlinin bu feryâdı üzerine Peygamberimiz (s.a.s.)’in amcası Zübeyr, Kureyşin bütün ileri gelenlerini çağırdı. Hâşimoğulları, Zühreoğulları, Esedoğulları, Temimoğulları, Abdülluzzaoğulları, Zübeyrin dâvetine icâbet ederek, Beni Temîm’den Cüd’ân oğlu Abdullah’ın evinde toplandılar.
“Mekke’de zulmü önlemeğe yerli-yabancı hiç kimseye karşı haksızlık ettirmemeğe” karar verdiler. Haksızlığa uğrayan kimselere yardım edeceklerine yemin ettiler. “
Yemenlinin hakkını Âs’tan alıp geri verdiler. Mekke’de âsâyişi yoluna koydular.
Cüd’ân oğlu Abdullah’ın evinde yapılan yemine bu sebeple “Hılfu’l-fudûl” denildi.
Peygamberimiz (s.a.s.) 20 yaşında iken bu toplantıda amcaları ile beraber üye olarak bulundu.
Bu cemiyetin çalışmalarından son derece memnun kaldığını Peygamberliğinden sonra: “İslâm’da da böyle bir cemiyete cağrılsam, yine icâbet ederim”, sözleriyle ifâde etmiştir.
19- Hz.Muhammed kaç yaşında iken kim ile evlenmiştir?
Peygamberimiz 25 yaşında iken kendisinden 15 yaş büyük olan Hz. Hatice (40yaşında) ile evlenmiştir. Bu evlilik 25 yıl sürmüştür. Hz. Muhammed bu süre içerisinde bir başka kadın ile evlenmemiştir.
20- Hz. Hatice Kimdir?
Kureyşin Esed oğulları kolundan Huveylid kızı Hatice zeki, dirâyetli, şeref ve asâlet sâhibi, 40 yaşlarında zengin ve güzel bir hanımdı. Daha önce iki defa evlenmiş ve dul kalmıştı. Kureyşin ileri gelenlerinden pek çok isteyenler olmuş, fakat hiç biri ile evlenmemişti. Güvendiği kimselere sermâye vererek ticâret ortaklığı yapıyor, böylece servetini artırıyordu. Yüksek ahlâk ve âli-cenâblığı sebebiyle, kendisine Müslümanlıktan önce “Tâhire” denildiği gibi, sonra da “Haticetü’l-Kübra” denilmiştir.
21- Hz. Hatice İle Peygamberimizin Tanışmaları Nasıl Olmuştur?
Hz. Hatice bir ticâret kafilesiyle Peygamberimiz (s.a.s.)’i Şam’a gönderdi. Kölesi Meysere’yi de hizmetine verdi. Üç ay kadar sonra, Hz. Muhammed (s.a.s.) beklenilenin çok üzerinde kazanç elde ederek döndü. Hz. Hatice, bu büyük insanın emniyet, dürüstlük ve gayretine hayran oldu. Daha sonra araya vasıtalar girdi; evlenmeleri kararlaştırıldı.
22- Hz. Hatice Düğün Hediyesi Olarak Hz.Muhammed’e Ne Vermiştir?
Hz. Hatice, eşi Hz.Muhammed’e, 15 yaşındaki kölesi Zeyd’ bin Harise’yi hediye etti. Peygamberimiz’de Zeydi azad ediyor.
23- Hz. Muhammed’in Çocukları Kaç Tanedir?
Hz.Muhammed’in 7 çocuğu olmuştur. Bunların 4 ü kız 3 ü erkektir.
Hz. Hatice ile Hz. Muhammed’in altı çocuğu olmuştur. Bunlar iki erkek ve dört kız. En büyük çocukları Kasım. Bundan sonra Muhammed’e Ebu’l-Kasım (Kasım’ın babası) denmeye başlandı. Fakat çocuk iki yaşını doldurmadan öldü.
İkinci çocukları Zeyneb tir.
Onu üç kız çocuğu daha takip etti, Rukiyye, Ümmü Gülsüm ve Fatıma.
Son çocukları ise çok az bir süre yaşayan bir erkek çocuğuydu. (Abdullah)
24- Hz. Muhammed’in diğer çocuğu kimden olmuştur?
Peygamberimiz (s.a.s.)’in Mısırlı eşi Mâriye’den de İbrâhim adlı bir oğlu olmuş, fakat Hicretin 10’uncu yılında henüz iki yaşına girmeden ölmüştür.
Hz. Muhammed’in 7 çocuğu olmuştur. Bunların 4’ü erkek, 3’ü kızdır.
Hatice’den 6 çocuğu olmuştur: Kasım, Abdullah, Zeynep, Rukiyye, Ümmü Gülsüm ve Fatıma.
Cariyesi Mariye’den ise oğlu İbrahim dünyaya gelmiştir.
25- Hz. Muhammed’in Çocuklarının Hepsi Kendisinden Önce mi Vefat Etmiştir?
Erkek çocukları Kasım, Abdullah ve İbrahim küçük yaşta vefat ettiler. Kızları büyüdüler, evlendiler. Ancak Fâtıma’nın dışında hepsi babalarından önce vefât ettiler. Sadece Fâtıma, Peygamber (s.a.s.)’in vefâtından sonra altı ay daha yaşamıştır..
26- Hz. Muhammed’in İki Kızı İle Evlenme Şerefine Nail Olan Sahabe Kimdir?
Hz. Osman, Rukiyye ve Ümmü Gülsüm İle evlenmiştir. Bu yüzden Hz. Osman’a “iki nûr sâhibi” anlamına “Zi’n-nûreyn” lakabı verilmiştir.
27- Hz. Muhammed’in Soyu Hangi Çocuğu İle Devam Etmiştir?
Hz.Muhammed, en küçük kızı Fâtıma’yı amcasının oğlu Hz. Ali ile evlendirdi. Bu evlilikten Hasan ve Hüseyin dünyaya gelmiştir. Rasûl-i Ekrem (s.a.s.)’in soyu, Hz. Fâtıma ile devâm etmiştir.
28- Hz. Muhammed’in Kabe Hakemliği Hakkında Bilgi Veriniz?
Peygamberimiz 35 yaşında iken (M.605) meydana gelmiştir.
Hz. İbrâhim ve Hz. İsmâil tarafından yapılmış olan Kâbe, geçen uzun asırlar içinde yağmur ve sel suları ile harabolmuş, tâmir edilmesi gerekmişti.
Kureyşliler, Kâbe binasını yıkarak, yeniden yapmaya karar verdiler. Yardımlar toplandı, gerekli malzeme temin edildi. Hz. İbrâhim’in yaptığı temele kadar yıkarak, duvarları yeniden örmeğe başladılar. Ancak; “Hacer-i Esved”i yerine koyma sırası gelince anlaşamadılar. Kureyş’in bütün kolları, bu şerefin kendilerine âit olmasını istiyordu. Anlaşmazlık dört gün sürdü, kan dökülmek üzereydi ki, Kureyş’in en ihtiyarı Ebû Ümeyye veya Huzeyfe b. Muğîre”Harem kapısından ilk girecek zâtın hakem yapılarak, onun vereceği karara uyulmasını” teklif etti. Bu teklif kabul edildi. Az sonra kapıdan Hz. Muhammed (s.a.s) girmişti. Buna o kadar sevindiler ki, “el-Emîn, el-Emîn, O’nun hakemliğine râzıyız…” diye bağrıştılar. Yanlarına gelince, durumu anlattılar.
Hz. Muhammed (s.a.s.), üzerine Hacer-i Esved-i koyduğu yaygının uçlarını Kureyşin ulularına tutturdu; hep berâber, konulacağı yere kadar taşıdılar. Hz. Peygamber (s.a.s.)’de taşı alıp yerine yerleştirdi. Anlaşmazlığın bu şekilde çözümlenmesi herkesi memnûn etti. Böylece büyük bir felâket önlenmiş oldu.
29- Mekkelilerin Hz.Muhammed’e Verdikleri Lakap Nedir?
Hz. Muhammed (s.a.v.) gerek günlük hayatta gerekse ticaret hayatında doğruluk ve dürüstlükten hiç ayrılmamıştır. Toplum ona bu özelliklerinden ötürü büyük bir güven duymuş ve “Muhammed ül-Emin” (güvenilir Muhammed) demiştir.
30- Hz. Muhammed’in Amcaları Hakkında Bilgi Veriniz?
Hz. Muhammed’in 10 amcası bulunduğu belirtilir. Haris, Zübeyr, Ebu Talib, Ebu Leheb, Kusem, Dırar, Mukavvim, Hacl, Hz. Hamza r.a ve Hz. Abbas r.a dır.
-Zübeyr: Hılfu’l-Fudul derneğinin kurulmasına öncülük eden amcadır
-Ebu Talib: 8 yaşından itibaren Hz.Muhammed’e bakan, koruyan amcadır.
-Hz.Hamza: “Şehitlerin Efendisi” olarak bilinen, uhudda Vahşi tarafından şehit edilen amca.
-Hz.Abbas: Mekke’den Medineye en son göç eden kişidir, amcadır.
-Ebu Leheb: Şirkte sembol olan, hakkında bu yüzden Tebbet suresi inen müşrik amca.
Mükemmel